Özlem Tekin'in Ses ve Vokal Teknikleri

[SeRoX.v2]

Forumlarda hep Özlem Tekin'in sesi güçlü, güzel diye yorumlar yaptık ama pek teknik detaylara inmedik bu bağlamda. Ben de bu tür teknik alanlara olan ilgimden dolayı baya araştırdım, ayrıca son sömestrda ses eğitime de aldım üniversitede, hobi olarak tabi.

Öncelikle Özlem'in ses rengi genel olarak Mezzo Sop fakat tekniğinden ötürü her türe kolaylıkla geçiş yapabiliyor fakat normal oktavlı söylemleri Mezzo sop'tur. Ses notalarını çok dikkatlice seçtiğinden Alto karakterli sesinin de baskın çıktığı şarkıları da mevcuttur.

Kafa sesi: Yani sesin tizlere çıkarak şarkı söyleme tekniğidir. Bu tekniği belki de Türkiye'de en iyi uygulayan bayan vokal Özlem Tekin'dir. Bir çok şarkısı kafa sesi örneğini içerir. Kullanmak oldukça zordur, tekniği yorucudur. Kafa sesi ayrıca sert veya ince tonda sahip olunan oktav sınırlarına ulaşma yeteneğidir. Kafa sesine örnek şarkılar;

Değmez,
Herkes Şanslı Doğmuyor,
Yazmamışlar,
Bahar,
Tarlalar,
Kırıldım,
Aslan Yarim.

Göğüs sesi: Diyafram kullanarak şarkı söylemektir fakat asıl açılımı normal oktavda taklit yaparak sesini yükseltme tekniğine dayanır. Özlem'in en iyi olduğu alanlardan biri fakat bunu daha çok stüdyoda değil de canlı performanslarda kullanıyor. Örneğin;

Bahar,
Yol,
Dağları Deldim.


Yüksek notalar: Bir şarkıcının kalitesini asıl belirleyen noktadır bu. Sesiyle en yüksek hangi notaya çıkabiliyor ve o notada ne kadar kalabiliyor? Bu yapılan en büyük kıstastır. Yalnız bu kafa sesiyle çok karıştırılır. Kafa sesi bir dizi nota dizilimi ile nota vermektir fakat yüksek notaya çıkmak, tek notaya vurulan vuruştur. Genelde bu, fa diyez olur. (f#) ya da bir düşüğü (g#) olabilir.

En belirgin örnekler ise,

Bahar TRT canlı performansında ki enstrümantel önceki girişte attığı çığlıktır. F# örneğidir.
Değmez şarkısında ki son nakaratta vurulan en son nota G# örneğidir.
Aslan Yarim şarkısında yine son nakarattaki nota G# örneğidir.

Fakat Özlem zaten çoğu canlı performansında F# ve G# örnekleri vermektedir.


Pesler: Bu da düşük tizlerdir. Yani şöyle diyelim, sesi kısarak notalara vurmak fakat o kadar zor iştir ki, deneyenlerin %90'ının sesi çatallaşır. Özlem bu konuda da çok iyidir. Peslerin kalitesini nota dizilimindeki süre belirler. Ne kadar uzun sürerse o kadar kaliteli bir sestir. Örnek şarkılar;

Adımı Söyle,
Daa,
Onun İçin,
Erkekliğime Ver,
Çok.


Yüksek Oktavda İcra: Piyasadaki çoğu popçu, arabeskçi...vs hepsi şarkılarını sadece sahip oldukları oktavların ortalamasında söylerler. Yani pes ve tizleri yoktur. Fakat çoğu rock şarkıcısı bunu yapmak zorundadır. Zorundadır çünkü rock/metal müziğindeki vokal pasajları tek düzeye izin vermez. Fakat şu vardır ki, her kişi özellikle canlı performansta yıllar geçtikçe oktavlarını düşürme yoluna giderler. Çünkü ses de maalesef yaş ile yaşlanan bir şeydir. Özlem şu güne kadar oktavlarını düşürme eğilimine ne albüm ne de canlı performansta girmedi. Sadece "Tek Başıma" albümü oktav olarak diğer albümlere göre en düşük oktava sahipti, o da sanıyorum albüm konseptine göre planlanan bir olaydı.


Ses Kırma: Gelelim Özlem Tekin'in en ama en ünlü olduğu alan. Türkiye'yi bırakalım, dünyada zor olan bir şeydir. Uzmanlara göre teknikten çok doğal bir şey olduğu düşünülüyor. Fakat günümüzde "bliss rings" teknikleri adı altında ses kırma teknikleri veriliyor. Bu yanlış anlaşılmasın lütfen, ses ile camları kırmak değildir konu. Dedik ya, Öz tam 3 kadın sesini de kullanabiliyor, işte bunlar arasındaki karakteristik geçişlere ses kırmak deniyor. Mezzo'dan Soprano'ya geçmek ya da Soprano'dan Alto'ya geçmek. 2 dereceli kırmalar yapılan en zorlu olanlardır. Özlem Tekin'in 109876543210 albümündeki çoğu şarkıda bırakın tek dereceleyi, tüm şarkılarda 2 dereceli ses kırmalar mevcuttur. Ayrıca, Bana Bi'şey Olmaz albümünün çoğu şarkısı da bunu içerir. Sen Anla şarkısının en önemli özelliği ses kırmalı bir şarkı olmasıdır. En belirgin örnekleri;

Kaf Dağı (Hayat Kaf Dağının Ardında... "Ardındaağğğ") Alto-Soprano geçiş.
Aşk Yangın (Küller yanmaz bir biçimde..."Biçimdeğğğ") Alto-Soprano geçiş.


Bir Örnekle Özlem Tekin: Aşinayım Firara

G# ve F# diyezlerini barındırır.
En uzun kafa sesini barındırır,
En uzun pesleri barındırır,
Çift dereceli ses kırma mevcuttur,
En uzun süreli nota tutma bu şarkıdadır.

Kısacası bu şarkı Özlem Tekin'in ses kullanım tekniklerini yansıtması için yapılmış, planlanan bir şarkıdır.

[FIRATESER]

Vaay... Güzel konu. Tebrik ederim sercan. Bilmediğim bir çok şey öğrendim yazında.
Özlemin sesi, gerçekten özel bir ses. Ama özellikle albümlerde, bu ses aralığını gösterdiğii yeterli şarkı seçimleri olmadığını düşünüyorum. O yüzden yıllardır, özlemi asıl sahnede izleyin diyoruz.
Bir de artık günümüzde, çeşitli müzik programları sayesinde yukarıdaki tüm sesleri çıkarmak mümkün artık. Yani albümlerinde, müthiş ses performansı gösteren birçok kişi teknoloji sayesinde bunu sağlıyor. Ama iş canlı şarkı söylemeye gelince, aynı tadı alamıyorsunuz. Şöyle de bir şey var ki, bir şarkıyı teknik anlamda çok başarılı söyleyenler bile bazen başarısız olur duygudan yoksun oldukları için. Özlem bu konuda da çok başarılıdır bence. Bknz. belki, biri var, bu kalp, sil baştan...

[seytannikahi]

Çok güzel ve bilgilendirici bir paylaşım olmuş,teşekürler adamım.Teknik anlamda hiçbir söz söyleyemem,belki ama şu da var ki,"Duvar" da en az "Aşinayım Firara" gibi çok geniş bir vokal yelpazesine sahip.Hatta yorumlanması açısından "Duvar"ı icra etmek,herkesin yapacağı iş değil.

[Rockgirl]

Harika olmuş, örneklerle anlatım. Ben de merak ediyordum doğrusu teknikleri. Emeğine sağlık. Özlem hakkında birkaç derece daha bilgi sahibi oldum sayende.

[SeRoX.v2]

Bir de artık günümüzde, çeşitli müzik programları sayesinde yukarıdaki tüm sesleri çıkarmak mümkün artık. Yani albümlerinde, müthiş ses performansı gösteren birçok kişi teknoloji sayesinde bunu sağlıyor.  Özlem bu konuda da çok başarılıdır bence. Bknz. belki, biri var, bu kalp, sil baştan...

Programlar evet, oktav yükseltmek için kullanılabilir. 2 oktavlık bir sesi 3 oktav gösterebilir ama tiz ve pes yapan program yok diye biliyorum. Ayrıca Özlem'in albümlerinde bilinçli bir vokal tercihi yapıldığını düşünüyorum. Yani şarkının biri pes içerirken, diğeri tiz içerebiliyor. Bir de şu var, Kime Ne albümünden bu yana sesini daha karakteristik kullandığı açıkça ortadadır.

Çok güzel ve bilgilendirici bir paylaşım olmuş,teşekürler adamım.Teknik anlamda hiçbir söz söyleyemem,belki ama şu da var ki,"Duvar" da en az "Aşinayım Firara" gibi çok geniş bir vokal yelpazesine sahip.Hatta yorumlanması açısından "Duvar"ı icra etmek,herkesin yapacağı iş değil.

Rica ederim. Evet, örnekler çoğaltılabilir elbette. Yukarıda verdiğim örneklerde az aslında, tam anlamıyla albüm albüm incelemek isterdim. Zamanım olursa yapabilirim. Duvar şarkısı özellikle kullanılan tizlerle ilginç bir şarkı.

Harika olmuş, örneklerle anlatım. Ben de merak ediyordum doğrusu teknikleri. Emeğine sağlık. Özlem hakkında birkaç derece daha bilgi sahibi oldum sayende.

Ben teşekkür ederim.

[tekin ali]

Güzel bilgilendirme

Tşk.  =)

[SeRoX.v2]

Ohalar ohası arkadaşlar. Siz de şaşıracaksınız. Ben bunu nasıl es geçmişim anlamadım.

2005 Harbiye Konserinde, Manga ile birlikte söylediği Bitti Rüya şarkısında bir bölüm var, bildiğin "pure F#5" Yani bir bayan vokalin verebileceği en yüksek nota. Süresi de tam 6 saniye. Şu an şoklardayım.

Siz de izleyin, http://www.youtube.com/watch?v=jrdjweEEPI0&feature=related

2:57 - 3:03 arası. 

[kenny]

çok güzel bir paylaşım olmuş. Teknik konuda öğrenmemiz gereken şeyler varmış bunu anladım =) teşekkürler serox =)

[tekinist_mhmt]

ses kırmalarını çok başarılı buluyorum ama pesten söylediği şarkılar beni daha çok etkiliyor.

[FIRATESER]

Ohalar ohası arkadaşlar. Siz de şaşıracaksınız. Ben bunu nasıl es geçmişim anlamadım.

2005 Harbiye Konserinde, Manga ile birlikte söylediği Bitti Rüya şarkısında bir bölüm var, bildiğin "pure F#5" Yani bir bayan vokalin verebileceği en yüksek nota. Süresi de tam 6 saniye. Şu an şoklardayım.

Siz de izleyin, http://www.youtube.com/watch?v=jrdjweEEPI0&feature=related

2:57 - 3:03 arası. 

Sercan çok fazla abartmadın mı, bir kadın vokalin çıkarabileceği en yüksek nota diye... Özlem'in sesi iyi hoş da, sen kadını dünyanın 1 numarası yaptın. O kadar da uzun boylu değil.

[tekinist_mhmt]

Sercan çok fazla abartmadın mı, bir kadın vokalin çıkarabileceği en yüksek nota diye... Özlem'in sesi iyi hoş da, sen kadını dünyanın 1 numarası yaptın. O kadar da uzun boylu değil.

neden olmasın ?

[FIRATESER]

eğer bu bir çeşit avunma ise, olabilir tabi. ama böyle bir şeyin mümkün olmadığını da bilin. Ayrıca kadın sesinin en fazla F#5 'e kadar çıkabileceğini kim demiş? Kim bu ölçümü yapmış? Bana hiç inandırıcı gelmiyor.

[tekinist_mhmt]

eğer bu bir çeşit avunma ise, olabilir tabi. ama böyle bir şeyin mümkün olmadığını da bilin. Ayrıca kadın sesinin en fazla F#5 'e kadar çıkabileceğini kim demiş? Kim bu ölçümü yapmış? Bana hiç inandırıcı gelmiyor.

avunma değil tabiki böyle birşey mümkün değil bencede ;)

[SeRoX.v2]

eğer bu bir çeşit avunma ise, olabilir tabi. ama böyle bir şeyin mümkün olmadığını da bilin. Ayrıca kadın sesinin en fazla F#5 'e kadar çıkabileceğini kim demiş? Kim bu ölçümü yapmış? Bana hiç inandırıcı gelmiyor.

İnsan sesinin çıkabileceği elbette sınırlar vardır. Kim demiş sınırları yok diye. Yoksa sen de Cem Adrian 7 oktav ses veriyor diyenlere inanlardan mısın? Sanırım bu söylediklerine göre öylesin. Bilimsel olarak böyle bir şey asla mümkün değil çünkü.

Diğer yandan, Özlem'den başka kimse F# veremez demedim, fakat bu sesi verebilen çok ses sanatçısı ben görmedim etrafımda, özellikle Türkler arasında. Yoksa yabancı birçok vokal bunu yapıyor zaten.

[tekinist_mhmt]

evet ben eski başlıklara girmemeye karar verdim bu saatten sonra nereye el atsam bi tartışma çıkarıyorum