Virüslerden korunma yolları
Virüsler Nasıl Bulaşır?
Bir e-posta ekinden virüs alabileceğiniz gibi, bir Web sitesinden yüklediğiniz ücretsiz bir dosyadan veya ortak kullandığınız kişiden gelen disketten de bir virüs veya worm (solucan) alabilirsiniz. Bilgisayarınızda gerekli koruma yoksa, programı yükleyip kurduğunuzda virüs yayılabilir. Bu programlar, genellikle izinsiz ve yasak yayınlanan programların bulundugu birtakım kontrolsüz ftp sitelerinde ve web sitelerinde bulunmaktadır.
Virüsler 24 saatten daha az bir süre içinde tüm dünyaya yayılabilir. Ancak, bir virüs artık güncelliğini kaybetmiş olsa dahi, hala etkin durumda olabilir ve korumasız bilgisayarlara zarar vermeye devam edebilir.
Kaynağınızın güvenilir ve temiz olmasına özen gösterin. Bu tip programların dağıtıldığı önemli yerlerden biri de haber gruplarıdır (news groups). Aldığınız bir çok istanmeyen mailin (spam) sonuna eklenen ve "lütfen ilişikteki kısa programı çalıştırın, size çok güzel bir yeni yıl kutlaması mesajı veriyor" gibi bir mesaj görür, eklenmiş programı alır ve çalıştırırsanız başınız muhtemelen dertte olacak demektir. Programı alırsınız, içinden hiç virüs çıkmaz. Ama, aldığınız program, çalıştırıldığında, aslında makinanıza ciddi zararlar veren bir algoritmayı doğrudan çalıştırıyor olabilir. Bu yüzden, çok dikkatli olmak lazım. Antivirüs yazılımınızı mutlaka sürekli aktif halde bulundurun ve arka planda sürekli çalışsın. Gelen ve giden e-mailleri mutlaka kontrol etsin. Sisteminize mutlaka firewall kurun. Bunu yapmanız, dışarında gelen saldırılara karşı korunmanızı sağlayacak. Bazı firewall yazılımları sistemdeki programların Internet’e çıkışını da kontrol ederek tam bir hakimiyet kurmanızı sağlıyor. Hatta düzenli olarak sistemi tam virüs taramasından geçirin. Bu işlemi bilgisayarı kullanmadığınız bir vakitte yapabilirsiniz.
Karşı Karşıya Bulunduğunuz Tehlikenin Boyutu Nedir?
Worm (solucan) veya Trojan (Truva atı) programı gibi virüsler oldukça ciddi zararlar verebilir. Bir virüs e-postanıza veya diğer dosyalarınıza bulaştığında:
Kendi kendini kopyalayarak sabit diskinizi doldurabilir.
Kendisini e-posta listenizdeki kişilere gönderebilir.
Disk sürücünüzü yeniden biçimlendirebilir ve/veya dosyalarınızı, programlarınızı silebilir.
Makineniz kullanılarak dağıtımı yapılan ve satılan korsan yazılımlar gibi gizli programlar kurabilir.
Virüse Karşı Koruma İçin Denetim Listesi
Verilerinizi ve bilgisayarınızı virüslere karşı korumak için hangi adımları atmanız gerekiyor?
1. Virüse karşı koruyan bir yazılımınız var mı?
• Yeni bir bilgisayar satın aldığınızda, virüse karşı koruma yazılımının önceden yüklenmiş olmasına dikkat edin. Yüklenmemişse, yazılımı satın alın, yükleyin ve yeni bilgisayarınızı çalıştırmadan önce yazılımı etkinleştirin. İşletim Sisteminize en iyi verimi alabilmeniz için, Sisteminiz İçin Tasarlanmıştır amblemi’ni taşıyan ürünleri kullanın.
Virüse karşı koruma yazılımı satın alın. Piyasada bu yazılımları edinebileceğiniz çeşitli satıcılar vardır:
McAfee
Symantec (Norton)
Computer Associates
TrendMicro
Hauri
Yeni koruma yazılımınızı kaydettirin. Kayıt yaptırırken, ürün güncelleştirmeleri olduğunda size bildirilmesi seçeneğini işaretleyin.
2. Virüse karşı koruma yazılımınızı en iyi verimi alacak biçimde kullanın.
Otomatik güncelleştirme yapan ve virüs olup olmadığının anlaşılması için bilgisayarınızın belirli aralıklarla incelenmesini sağlayan seçenekleri kullanın.
Gelen e-postaları ve ekleri koruma yazılımına inceletin. Etraflı bir koruma uygulayın, dosyaları açmadan önce virüs olup olmadığına bakın.
Otomatik güncelleme için kaydolun. Program otomatik olarak virüs kaydı dosyalarını güncelleştirerek iyi bir koruma sağlayacaktır. (Bkz.: "Virüse Karşı Koruma Yazılımları Sizi Nasıl Korur?" yan çubuğu.)
Programı, disk sürücülerinizi her hafta inceleyecek biçimde ayarlayın. Sistem incelemesini siz uyurken yapacak biçimde ayarlayın. Sabah kalktığınızda bir inceleme raporunu hazır bulacaksınız.
Çalıştığından emin olun. Yazılımın çalışıp çalışmadığını anlamak için ekranın alt kısmındaki görev çubuğunda bulunan yazılım simgesine sık sık göz atın.
Diğer programları üst sürüme terfi ettirdiğinizde koruma yazılımı için de aynı işlemi uygulayın. Bilgisayarınızın işletim sistemini veya diğer yazılım programlarını üst sürüme terfi ettirdiğinizde, virüse karşı koruma yazılımınızın da en son sürümünü edinin.
Yeni bir virüsün ortaya çıktığını duyduğunuzda, koruma yazılımını aldığınız satıcının Web sitesine giderek nasıl bir virüs olduğunu ve hangi yazılım ürünlerini etkilediğini öğrenin.
3. Bilgisayarınızda virüs olup olmadığını nasıl anlarsınız?
Şu belirtilere dikkat edin:
Bilgisayar kapanıyor. Bu durum, bilmediğiniz bir işlemin yürütüldüğü anlamına gelebilir.
Modem çok yoğun çalışıyor. Harici bir modeminiz varsa, bilgisayarı etkin olarak kullanmadığınız zamanlarda dahi ışıkların yoğun bir biçimde (sanki karşıdan dosya yükleniyormuş gibi) yanıp söndüğünü görebilirsiniz. Bilgisayarınıza korsan bir yazılım yükleniyor olabilir.
Bilgisayar normal biçimde çalışmıyor. Uygulamaların doğru biçimde çalışıp çalışmadığına veya dosyalardaki içeriğin bozuk görünüp görünmediğine bakın.
4. Bilgisayarınıza virüs bulaşmışsa ne yapmanız gerekir?
Acilen aşağıdaki adımları uygulayın:
Virüse karşı koruma yazılımını aldığınız satıcının Web sitesinden en son "virüs kayıt dosyası"nı edinin. Koruma yazılımı satıcıları yeni çıkan her virüse karşı koruyucu olarak çeşitli güncellemeler yayımlarlar. Bunların uygulama yönergelerini okuyun. Koruma yazılımınızı çalıştırın. Yazılım, virüs bulaşmış olan dosyaları otomatik olarak bulacak ve virüsü bir dosyadan kaldıramıyorsa o dosyayı silmenizi isteyecektir Önemli dosyalarınızın (sistem dosyaları, önemli kişisel dosyalar vb) yedeklerini almaya çalışın.
Virüs bulaştırmış olabileceğiniz kişilere durumu haber verin. Virüsü sisteminizden temizledikten sonra, ortak dosya kullandığınız kişilere, onların sistemlerine de virüs bulaşmış olabileceğini bildirin.
7 Adım
Sağduyunuzu kullanarak ve bilgisayarınızı tehlikeli saldırılardan ve eklerden koruyarak, Internet’in size sağladığı gizlilik haklarınızın çiğnenmemesini sağlayabilirsiniz. Aşağıdaki adımları uygulayarak tehlikeleri önemli ölçüde azaltabilirsiniz:
Maruz kalabileceğiniz tehlikeleri belirleyin
Virüse karşı koruma yazılımları kullanın
Yazılımınızı sürekli olarak güncelleştirin
Güvenlik ayarlarınızı gözden geçirin
Bir güvenlik duvarı kullanın
Güçlü parolalar oluşturun
Belirli aralıklarla güvenliği gözden geçirin
Bilgisayar Virüslerinden korunma yollarının başında kuşkusuz bir "Virüs Temizleme" programı ile sisteminizi kontrol ettirmenizdir.
Özetle anlatmak gerekirse; bilgisayarınıza, mutlaka, bir virüs programı yükleyin. Bu sizi bilgisayarınıza bulaşan virüslerden koruyacaktır. Bu programların ayarlarını doğru ve dikkatli bir şekilde yapabilirsiniz. Bazıları, disk formatlama, dosya silme v.b. gibi konularda kullanıcıları anında uyaran özelliklere sahiptirler. Antivirüs yazılımlarının sitelerindeki e-mail listelerinden bir tanesine üye olarak, yeni virüslerden hemen haberdar olabilir ve buna paralel olarak önleminizi daha erken alabilirsiniz.